شما ممكن است از زبان يك فرد مسن شنيده باشيد كه در گذشته چقدر همه چيز در مقايسه با روزهاي كنوني متفاوت بوده است. ديدن يك فيلم هزينه اي كم براي شمادر بر داشته است. در آن زمان هر گالن بنزين ۳۰ سنت دادوستد مي شد. يك خودرو مدل جديد فقط پنج هزار دلار قيمت داشت. در حالي كه در فاصله چند سال قيمت ها افزايش يافته كه اين رشد گاهي اوقات بسيار شديد نيز بوده است. تماشاي يك نمايش در حال حاضر ۱۰ دلار هزينه در بر دارد. هر گالن گاز بيش از دو دلار معامله مي شود و ماشين هاي با قيمت كمتر از ۱۵ هزار دلار كمتر مشاهده مي شود.
اين تورم است. تورم وقتي رخ مي دهد كه از ارزش يك واحد پول خاص در يك دوره زماني معين كم شود. دو عامل مهم در افزايش نرخ تورم مؤثرند: «برداشت و نگرش مردم نسبت به ارزش ها و قيمت ها و اصول و مباني اقتصادي در خصوص عرضه و تقاضا». ما تا به حال بارها به بررسي تأثير نگرش عمومي نسبت به ارزش واحدهاي پولي بر ارزش واقعي آنها پرداخته ايم. تأثيرمستقيم اين امر بر روي ارزش واحدهاي پولي، افزايش تورم را موجب مي شود. در زماني كه هنوز پشتوانه تغييرات ارزش واحدهاي پولي بر مبناي طلا بود، نگراني مردم در خصوص ناتواني دولت و يا بانك ها درحمايت از پول نقدآنها افزايش نرخ تورم را در پي داشت.
به عنوان مثال با وجود خريد و فروش هر اونس طلا به ارزش يك دلار، مردم بر اين باورند كه دولت فقط نيمي از طلاي مورد نياز آنها را براي خريد در اختيار دارد، به اين ترتيب اين نگرش نقطه عطفي براي خريد و فروش هر نيم اونس طلا به قيمت يك دلار به حساب مي آيد. با آگاهي از نقش مؤثر نگرش عمومي در ارزش واحدهاي پولي رايج در جهان، بسيار آسانتر خواهد بود اگر ما به تأثير بالاي اين عامل در تغيير ارزش واقعي واحد پولي در بازارهاي جهاني نگاهي بيندازيم. همچنين به عنوان نمونه بهتر است بگوييم كه در حال حاضر يك دلار آمريكا، پنج فرانك فرانسه معامله مي شود.
در همين اثناء مقامات دولت آمريكا از سياست هاي اقتصادي اين كشور در جهت كاهش ارزش دلار در بازارهاي جهاني خبر داده و پيش بيني كردند در روزهاي آينده هر دلار آمريكا، سه فرانك فرانسه معامله شود. مقامات آمريكايي احتمالاً جذب سرمايه گذاران خارجي را از عوامل مؤثر در تلاش به سوي كاهش ارزش دلار در بازارهاي جهاني عنوان مي كنند. در مقايسه با موقعيت هاي مشابه اقتصادي در سال هاي گذشته، در روزهاي آينده شاهد كاهش شديد ارزش دلار در سطح جهان خواهيم بود. اين به آن علت است كه اظهارنظر مقامات آمريكايي در خصوص كاهش آن در روزهاي آينده مردم را نيز به كاهش ارزش دلار مطمئن ساخته و اين امر كاهش ارزش دلار را در روزهاي آينده به دنبال خواهد داشت.
در شرايط كنوني تأثير مشابه اين امر را مي توان در اوضاع آشفته بورس آمريكا مشاهده كرد كه خود سيستمي منحصر به فرد براي واحدهاي پولي به شمار مي رود. براي نمونه در پي اعلام كاهش درآمد يك شركت تجاري، ارزش سهام آن نيز در چند دقيقه كاهش مي يابد. مشكلات موجود درعرضه و توليد از نقش مؤثري در تغييرات نرخ تورم برخوردار است. درطول تاريخ دولت هاي مختلف با چاپ اسكناس بيشتر سعي در حل مشكلات مالي خود داشته اند. اين امر كاهش شديد ارزش واحدهاي پولي به ويژه در بازارهاي مدرن امروزي در جهان كه به واسطه تغييرات قيمت طلا حمايت نمي شوند را، موجب مي شود. دو برابر شدن ميزان دلار موجود در اقتصاد جهاني، ارزش دلار را نصف مي كند. بعد از جنگ جهاني اول، آلمان مجبور به پرداخت ۳۳ ميليارد دلار غرامت جنگي شد.
پرداخت اين ميزان غرامت براي يك كشور تقريباً غيرممكن بود، بنابراين تنها راه حل اين مشكل افزايش چاپ اسكناس بي ارتباط با هرگونه افزايش يا كاهش ارزش طلا در بازارهاي جهاني به شمار مي آمد. اين امر بيشترين افزايش نرخ تورم را در سال هاي طولاني موجب شد. تا اواخر سال ،۱۹۲۳ هر سنت آمريكا ۴۲ ميليارد مارك آلمان معامله مي شد. اين امر در نهايت منجر به پرداخت ۷۲۶ ميليارد مارك آلمان براي خريد هر سنت آمريكا شد. اين در حالي است كه در سال ۱۹۱۹ هر سنت آمريكا، فقط يك مارك آلمان ارزش داشته است.

گؤنده ر     بؤلوم لر: اقتصاد